Б.ДАМДИН-ОЧИР
“…С.Зоригийг хөнөөсөн нь улс төрийн аллага” гэдэг дүгнэлт анхнаасаа гарсан. Түүнийг алагдсан өдөр нь шахам хуралдсан Засгийн газрын хуралдаан дээр нэг сайд нь тэгж хэлсэн байдаг. Мөн хууль хяналтынхан, гадаад дотоодын шинжээчид ингэж дүгнэдэг. Тэгвэл энэ хэргийг хуурамчаар илрүүлж жинхэнэ улс төрийн хэлмэгдүүлэлтийг хийсэн.
Тодруулбал, энэ хэрэг шийдэгдэлгүй явсаар эзэд нь “олдож” 2017 онд шүүхээр эцэслэн шийдсэн. Гэвч тэднийг эрүүдэн шүүж, хэлмэгдүүлсэн болох нь хоёрхон жилийн дараа шүүхээр тогтоогдсон. Хүний ёсноос гажууд, олон улсад түгээмэл хэлбэрүүдээс хэт хүндээр эрүүдэн шүүж хэрэг хүлээлгэсэн болохыг монголчууд бүгдээрээ харсан. Эцэст нь шүүх, хууль хяналтын байгууллагаас уг хэрэгт холбогдсон Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг цагаатгасан.
Тэднийг яаж эрүүдэн шүүж байсан ул баримттай тухайн үеийн хууль хяналтын байгууллагынхан, УИХ-ын гишүүд жирийн иргэдээс илүү танилцсан байдаг. Тэд “…Монголын төр энэ хоёр хүний хохирлыг барагдуулж, амьд явах, амьдрах эрхээр хангах үүрэгтэй” гэдэг.
Ийм шалтгаан, бас хууль эрх зүйн үндэслэлээр тэдний хохирлыг хэрхэн барагдуулах вэ гэдэг асуудал яригдаж эхэлсэн юм. Тэд ч хохирлоо нэхэмжилсэн. Тэр үйл явц хэрхэн өрнөж буй талаар сурвалжлав.
Б.Содномдаржаагийн тухайд Орхон аймгийн Сум дундын иргэний хэргийн шүүхэд 2,206,695,400 төгрөг гаргуулахаар нэхэмжлэл гаргасан байна. Уг нэхэмжлэлийг тус шүүхийн ерөнхий шүүгч Б.Бямбасүрэн хүлээн авч, 2024 оны тавдугаар сарын17-нд иргэний хэрэг үүсгэжээ. Улмаар тус шүүхээс “…Монгол Улсын Засгийн газрыг гуравдагч этгээдээр томилох” тухай албан бичгийг холбогдох газарт хүргүүлжээ. Мөн “…Б.Содномдаржаагаас эрүүгийн хэрэгт авагдсан нотлох баримтыг гаргуулах тухай хүсэлтийг хангаж шийдвэрлэсүгэй” гэж шийдсэн байна. Б.Содномдаржаагийн нэхэмжлэлийн явц нь ийм аж.
Харин Т.Чимгээ Баянзүрх дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхэд анх 2024 оны нэгдүгээр сарын 22-ны өдөр 28,919, 557,332 төгрөгийн нэхэмжлэл гаргажээ. Тус шүүх уг нэхэмжлэлийг 2024 оны нэгдүгээр сарын 29-ний өдөр хэлэлцээд “…Нэхэмжлэлийн шаардлага тодорхойгүй” гэж хүлээн авахаас татгалзсан. Энэ талаар “Зууны мэдээ” өмнө нь мэдээлсэн. Харин хоёр дахь удаа 2024 оны гуравдугаар сарын 6-ны өдөр 48,921,913,824 төгрөг нэхэмжилж дахин хандсан байна. Шүүх тэр нэхэмжлэлийн асуудлаар 2024 оны гуравдугаар сарын 13-ны өдөр хуралдаад мөн татгалзаж шийдвэрлэжээ.
Т.Чимгээ дахиад 2024 оны дөрөвдүгээр сарын 12-ны өдөр 80,040,000 төгрөг гаргуулах тухай нэхэмжлэл гаргаан байгаа юм. Харин шүүх үүнд иргэний хэрэг үүсгэжээ. Гэхдээ одоо хүртэл шийдээгүй байна. Энэ талаар Т.Чимгээ, түүний өмгөөлөгч Баянзүрх дүүргийн иргэний хэргийн анхан шатны шүүхээс лавлахад “…Ажиллагаанд байна” гэдэг байна. Саяхнаас “…Шүүгч нь туслахын хамт амарсан” гэдэг хариу хэлдэг байгаа юм. Ер нь ийм байдлаар тус шүүх Т.Чимгээгийн нэхэмжлэлийг “бариад” байх болсон. Тамгын хэлтэс нь албан ёсоор мэдээлэл гаргаж өгөхдөө хойрго байдаг гэх мэдээлэл байна.
Ерөөсөө, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа хоёрыг эрүүдэн шүүгээд, хэлмэгдүүлсэн гэдэг нэгэнт шийдэгдчихсэн. Эрүүдэн шүүсэн хэргээр тусгай албаны ажилтнууд ял шийтгүүлсэн. Харин уг хэргийн материалыг шүүхэд “бэлдэж” өгсөн прокурорууд бурууталгүй л яваад байгаа шүү.
Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин
2024 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 16. ДАВАА ГАРАГ. № 179 (7423)