“Rio Tinto” компани болон Монгол Улсын Засгийн газар Оюу толгой зэс-алтны уурхайн бүтээн байгуулалтын 6.925 тэрбум ам.долларын зардлаас үүдэлтэй урт хугацаанд үргэлжилсэн маргаанаа шийдвэрлэх тохиролцоонд хүрснээ өнөөдөр мэдэгдлээ.
Сербид литийн уурхайн төсөл хэрэгжүүлэх саналдаа өнгөрсөн долоо хоногт татгалзсан хариу авч, Гана, АНУ зэрэг орнуудад төслүүдийг нь эсэргүүцэх болоод байгаа “Rio Tinto”-гийн хувьд энэ нь сайн мэдээ юм.
Оюу толгой төслөөс монголчуудын хүртэх эдийн засгийн үр өгөөж багасаж байна гэх болгоомжлол нэмэгдэх болоод буй энэ үед “Rio Tinto” компанийн гүйцэтгэх захирал Якоб Стаусхолм төслөө аварч авч үлдэхийн тулд сүүлийн саруудад Монгол Улсад хоёр удаа айлчилсан юм.
Монгол Улс нь дэлхийн хамгийн том зэс, алтны уурхайнуудын нэгд тооцогдож буй Оюу толгойн 34 хувийг эзэмшдэг бол “Rio Tinto” нь үлдсэн 66 хувийг нь эзэмшдэг “Turquoise Hill Resources” /Торонтод бүртгэлтэй/ компанийн 51 хувийн хувьцаагаараа дамжуулан уурхайн үйл ажиллагааг хариуцдаг.
Тохиролцооны дагуу “Turquoise Hill” Монголын Засгийн газарт ногдох 2.4 тэрбум ам.долларын өрийг тэглэнэ. Мөн Оюу толгойн далд уурхайн эхний олборлолтыг 2023 оны эхний хагасаас эхлүүлэх тооцоотойгоор бүтээн байгуулалтын ажлыг нь ойрын хугацаанд эхлүүлэх ажээ.
Энэхүү бүтээн байгуулалтын зардлыг бэлэн мөнгө болон одоогийн зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарийг өөрчлөх, “Turquoise Hill”-д зэсийн баяжмал худалдах урьдчилсан төлбөр зэргээр төлнө.
Мөн Монголын цахилгаан түгээх сүлжээ уурхайн цахилгаан эрчим хүчний хэрэглээг хангах боломж бүрдэх үеэс эхлэн тус сүлжээнээс цахилгаан эрчим хүч худалдан авах үүрэг амлалт өгчээ. Түүнчлэн “Rio Tinto” тус сүлжээнд сэргээгдэх эрчим хүчийг нэмэхэд хувь нэмрээ оруулах чиглэлд ажиллахаа мэдэгдсэн байна. Үүний зэрэгцээ Засгийн газар Хятадаас эрчим хүч импортлох гэрээг 2023 оныг дуустал сунгажээ.
“Бид Монгол Улсын ирээдүйд итгэл дүүрэн байгаа бөгөөд Монголын ард түмэн Оюу толгойгоос хувь нийлүүлэгчдийн хамт ашиг хүртэнэ гэдэгт би хувьдаа итгэлтэй байна” гэж Я.Стаусхолм мэдэгдсэн байна.
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн хувьд, “Монгол Улс хөрөнгө оруулагчидтай тогтвортой хамтран ажиллаж, итгэлтэй түнш нь байж чаддаг гэдгийг энэхүү гэрээ батлан харуулж байна” хэмээн цохон тэмдэглэжээ.