Эзэн Богд Чингис хааны мэндэлсний 863 жилийн ой, “Монгол бахархлын өдөр”-т зориулсан “Чингис хаан” цомын төлөөх чансаа өндөр 128 бөхийн барилдаан өнөөдөр 12:00 цагт Монгол бөхийн өргөөнд эхэлнэ.

Тус барилдаанд дархан аварга Н.Батсуурь, улсын аварга О.Хангай, арслан Э.Оюунболд, Ц.Бямба-Отгон, Э.Батмагнай, Р.Пүрэвдагва, Ц.Содномдорж нарын тэргүүтэй улсын цолтой 47 бөх барилдахаар бүртгүүлжээ. Тодруулбал, дархан аварга нэг, улсын аварга нэг, арслан тав, заан долоо, харцага 12, начин цолтой 21 бөх байгаа юм. Тэгвэл үлдсэн 81 бөхийг чансааны оноогоороо жагссан аймгийн цолтнууд бүрдүүлж байна.

“Монгол бахархлын өдөр”-ийн барилдаанд өнгөрсөн жилээс “Чингис хаан” шилжин явах цом олгож эхэлсэн бөгөөд анхны цомын эзнээр улсын харцага Э.Даш тодорч байв.

Энэ удаагийн барилдаанд улсын арслан Б.Орхонбаяр, харцага Б.Зоригтбаатар, О.Мөнх-Эрдэнэ, Э.Сумъяабат нар зодоглохгүй. Б.Орхонбаярын арслангийн тухайд өнөөдөр Солонгос дахь фэн клубийнхээ уулзалтад оролцоно. Харин улсын харцага Б.Зоригбаатар, О.Мөнх-Эрдэнэ, Э.Сумъяабат нар бэртлийн улмаас “Чингис хаан” цомын барилдааныг өнжиж байна.

Өчигдөр танилцуулсан ФИФА-гийн чансаагаар ОХУ-ын хөл бөмбөгийн шигшээ баг 1524,52 оноотой болсноор 30 дугаар байрнаас 33 дугаар байр руу ухарчээ. Шинэчилсэн чансаанд Панам (1540,43), Польш (1532,04) Уэльсийн (1529,71) шигшээ багууд Оросын багийн өмнө бичигдсэн байна.

Харин эхний гуравт бичигдэж байсан Испани (1877,18), Аргентин (1873,33), Францын (1870) багуудын чансаа өөрчлөгдсөнгүй.

11 дүгээр сарын их завсарлагааны үеэр В.Карпины удирдсан Оросын шигшээ баг 12-нд Санк-Петербург хотноо Перугийн багтай нөхөрсөг тоглолт хийж 1:1-ээр тэнцсэн бол 15-нд Сочид болсон тоглолтод 0:2 харьцаагаар Чилийн багт хожигджээ.

19-ний өдөр гаргасан ФИФА-гийн шинэчилсэн чансааны эхний 10 багийг танилцуулбал:

1 (1). Испани - 1877,18 оноо

2 (2). Аргентин - 1873,33

3 (3). Франц - 1870

4 (4). Англи - 1834,12

5 (7). Бразил - 1760,46

6 (5). Португал - 1760,38

7 (6). Нидерланд - 1756,27

8 (8). Бельги - 1730,71

9 (10). Герман - 1724,15

10 (11). Хорват - 1716,88

2022 оны хоёрдугаар сард Украинд болж буй үйл явдалтай холбогдуулан ФИФА болон УЕФА-гийн зүгээс Оросын шигшээ багууд ба клубүүдийг олон улсын тэмцээнүүдэд тодорхойгүй хугацаагаар оролцуулахгүй байх шийдвэрийг гаргасан юм. 2023 оны намар дээрх хоёр холбоо цэргийн тусгай ажиллагаа дуусах хүртэл хоригийг хэвээр үлдээсэн байна.

Зүүн Азийн супер лигийн 2025-2026 оны улиралд оролцож буй “Хасын хүлэгүүд” баг Солонгосын аварга “Эл Жи Сэйкерс” багтай хэсгийн ээлжит тоглолтоо өнөөдөр хийнэ.

Тэд хэсгийн эхний тоглолтдоо Японы “Алварк”-ийг талбайд нь 84:69-өөр, дараа нь Тайванийн аварга “Нью Тайпэй Кингс”-ийг эх орондоо хүлээн авч 90:76-гаар буулган авсан юм. Ингэснээр 2-0 гэсэн амжилтаар хэсгээ итгэл төгс тэргүүлж байна. Дөрөв хоногийн өмнө болсон тоглолтод Иан Миллер 40 оноогоор багаа тэргүүлсэн байдаг. Өнөөдрийн тоглолт 19:00 цагт “М банк арена”-д болно.

Ташрамд сонирхуулахад, тэд өчигдөр “Холбооны цом”-ын тоглолтын хүрээнд “Рояаль” их сургуулийн багийг 108:73-аар буулган авснаар хоёрдугаар шатанд шалгарсан юм.

“Лос-Анжелес-2028” Олимпын наадмын нээлт болоход 1000 хоног үлдээд буйг наадмыг зохион байгуулагчид Оклахома хотын удирдлагуудтай даваа гарагт хамтдаа тэмдэглэж, наадмын софтбол, каноэ слаломын тэмцээнийг зохион байгуулах бэлтгэл ажил эрчимтэй явагдаж байгааг мэдэгджээ.

“Лос-Анжелес-2028” наадмыг зохион байгуулах хорооны дарга Кейси Вассерман, гүйцэтгэх захирал Рейнольд Хувер нар 2028 оны Олимпын софтбол, каноэ слаломын тэмцээн уралдаан болох “OKC Softball Park”, “OKC Whitewater Center”-т зочилсныхоо дараа Оклахома хотын дарга Дэвид Холт болон OKC багийн ерөнхийлөгч Майкл Бирнс нартай хамт мэдэгдэл хийсэн байна.

“Лос-Анжелес-2028” Олимпын наадам нь Лос-Анжелес дахь Номхон далайн эргээс Оклахома хотын төв нутаг хүртэлх бүс нутаг, оршин суугчдыг холбох болно” гэж К.Вассерман хэлжээ. Д.Холтын хувьд Оклахомагийн оролцоог “амьдралд нэг удаа тохиох боломж” хэмээн тодорхойлоод, тус хотод хоёр спортын төрлийн долоон тэмцээнийг зохион байгуулахаар төлөвлөж байгааг тэмдэглэсэн байна.

Лос-Анжелес хотод 1932, 1984 оноос хойш гурав дахь удаагаа Олимпын наадмыг зохион байгуулах гэж байгаа бол Паралимпын наадмыг анх удаа зохион байгуулах гэж байгаа юм. Олимпын наадам долоодугаар сарын 14-30-ны хооронд үргэлжлэх бол Паралимп наймдугаар сарын 15-27-ны өдрүүдэд болно.

Зохион байгуулагчид зардлыг хянаж, шинэ барилга байгууламж барихаас зайлсхийхийн тулд Өмнөд Калифорни даяар болон сонгосон түнш хотууд дахь байгууламжуудыг ашиглахаар төлөвлөж байгааг онцлон тэмдэглэжээ. Өнгөрсөн сард Лос-Анжелес хотын дарга Карен Басс, Д.Холт нар хоёр хотын төлөвлөлтийг уялдуулах тухай харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурсан байна.

Бейсбол/софтбол нь Олон улсын Олимпын хорооноос “Лос-Анжелес-2028” наадмын үеэр тэмцээн уралдаан явуулахыг зөвшөөрсөн крикет, лакросс, сквош зэрэг спортын төрлүүдийн нэг бол каноэ слалом нь үндсэн хөтөлбөрийн нэг хэсэг юм.

Монголын сагсан бөмбөгийн холбооны үндэсний дээд лигийн 2025-2026 оны шинэ улирлын тоглолт өчигдөр нээлтээ хийлээ.

Тоглолтын өмнө өнгөрсөн улирлын аварга “Хасын Хүлэгүүд” болон “Улаанбаатар Амазонс” багийнхан аваргын бөгжөө гардан авсан бол артистууд уран бүтээлээрээ үзэгчдэд бэлэг барив. 2025-2026 оны улиралд 2014, 2019 оны ДАШТ болон “Токио-2020” олимпын наадамд ажилласан олон улсын шүүгч Кинслэй Ожеабуру ажиллаж буйгаараа онцлогтой.

Улирлын нээлтийг “Улаанбаатар Амазонс”, “Пиратес” багийн тоглолтоор эхлүүлсэн бөгөөд лигийн хошой аваргууд өрсөлдөгчөө 77:50-аар буулган авлаа. Уг тоглолтод “Амазонс”-оос Амари 23, Б.Ариунцэцэг 15, Каялэйег Труонг, Б.Болор-Эрдэнэ нар тус бүр 10 оноогоо багтаа тус хүргэжээ. Харин лигт анх удаа оролцож буй “Пиратес”-аас М.Булбул 16, Т.Үлэмж 12, Б.Цацрал 11 оноо авсныг эс тооцвол бусад нь тун хангалтгүй байлаа. Тэд багаараа дөнгөж 22 хувьтай довтолсон нь хожигдлын гол шалтгаан болов.

Тэгвэл эрэгтэйчүүдийн лигийн өнгөрсөн улирлын финалд таарсан “Хасын Хүлэгүүд”, “Бишрэлт Металл” багийн тоглолтод “Металл”-чууд 70:65-аар хожлоо. Хожсон багаас Кристиан Брэдфорд 27, Ч.Маргад 17, Т.Ууганбаяр 14 оноо авсан бол “Хүлэгүүд”-ээс Б.Барсболд 13, А.Азбаяр 19, Иан Миллер 13 оноогоор багаа тэргүүлсэн ч хожиход хангалттай биш байв.

Үндэсний дээд лигийн дараагийн тоглолтууд энэ сарын 4-нөөс эхлэн Дархан-Уул аймгийн “Дархан Юнайтед Арена”-д дөрвөн өдрийн турш үргэлжилнэ. Хуваарийг хүргэе.

Аравдугаар сарын 4

13:10 цагт: Завхан Бродерс-Хасын Хүлэгүүд /эр/

15:40 цагт: Дархан Юнайтед-Би Си Эйч Найтс /эр/

Аравдугаар сарын 5

13:10 цагт: Аравт-Этүгэн Ирвэсүүд /эм/

15:40 цагт: Сэлэнгэ Бодонс-Монголианс /эр/

Аравдугаар сарын 6

18:10 цагт: Алтан Од-Пиратес /эм/

20:40 цагт: Бишрэлт Металл-Эс Жи АПЭС /эр/

Аравдугаар сарын 7

18:10 цагт: Улаанбаатар Амазонс-АОДЭ Винкс /эм/

20:40 цагт: Дархан Юнайтед-Ховд Шонхорууд /эр/

Монголын үндэсний шигшээ багийн бүрэлдэхүүнд өвөл, зун, паралимпын спортын 27 төрөлд 60 дасгалжуулагчийн удирдлага дор нийт 254 тамирчин бэлтгэл сургуулилтаа хангаж, тэмцээнд оролцож байна.

Тэд энэ оны есөн сарын байдлаар олон улс, тив, дэлхийн чанартай тэмцээнээс 34 алт, 36 мөнгө, 65 хүрэл, нийт 135 медаль хүртсэнийг Биеийн тамир, спортын улсын хорооноос мэдээлэв. Үүнийг задалбал насанд хүрэгчдийн ДАШТ-ээс дөрвөн алт, таван мөнгө, найман хүрэл медаль хүртсэн бол өсвөрийн нэг алт, хоёр хүрэл, залуучууд нэг хүрэл медалиар энгэрээ мялаажээ. Түүнчлэн залуучууд болон насанд хүрэгчдийн ААШТ-ээс 15 медаль зүүсэн байна.

Үндэсний шигшээ багийн тамирчдаас энэ оны анхны медалийг гүйлтийн цанын олон улсын Б.Ачбадрах авсан. Тэрбээр нэгдүгээр сард Солонгосын Ганвон хотод болсон тэмцээнээс хоёр алтан медаль хүртэж байв. Тэгвэл отгон медалийг өнгөрсөн амралтын өдөр жүдо бөхийн олон улсын хэмжээний мастер Б.Гончигсүрэн эх орондоо авчирчээ. Түүний хувьд Чиндаогийн гранпригийн +100 кг-ын жинд түрүүлсэн юм.

Солонгосын Гванжу хотод болсон пара байт харвааны ДАШТ-ээс Д.Сэлэнгээ, Б.Оюун-Эрдэнэ нар Солонгосын багийг ялж, алтан медалиар энгэрээ мялаасан. Тэгвэл холимог багийн төрөл олон улсын хэмжээний мастер Д.Сэлэнгээ, спортын мастер Н.Мөнхбаатар нар Италийн багтай халз харваж, алтан медаль хүртэв.

Ингэснээр Монголын пара байтынхан ДАШТ-ээс анх удаа хос алтан медальтай эх орондоо ирж байна.

 

Байт харвааны төрлөөр монголчууд 1971 оны ДАШТ-ээс гавьяат тамирчин С.Дэмбэрэл алтан медаль хүртэж байв. Улмаар 1992 оны ДАШТ-д багаараа хүрэл медаль хүртсэн юм. Түүнээс хойш 2008 оны паралимпаас Д.Баатаржав алт, улмаар ДАШТ-ээс Д.Сэлэнгээ, Б.Жавхлантөгс нар эмэгтэйчүүдийн багийн төрөлд хүрэл медаль авч байлаа. Тэгвэл энэ удаа хос алттай болов. Пара байтынхан олимп, паралимпын зай буюу рекувр төрлийн 70 метрт дэлхийн аварга болсноороо онцлог юм.

Хятадын Чиндао хотод болсон жүдо бөхийн гранпри ангиллын тэмцээнд оролцсон Монголын баг хоёр алт, нэг мөнгө, гурван хүрэл, нийт зургаан медальтай нийлбэр дүнгээр II байр эзэллээ.

Тэмцээний сүүлийн өдөр эрэгтэйчүүдийн +100 кг-ын жинд олон улсын хэмжээний мастер Б.Гончигсүрэн алтан медаль хүртэж, төрийн дууллаа эгшиглүүлэв. Ингэснээр медалийн чанараар хоёр дугаар байр луу дэвшиж, Японы араас жагслаа. Медаль хүртсэн зургаан тамирчнаас гадна дөрвөн жүдоч хүрлийн төлөө барилдаж дийлдсэн бол нэг бөх шагналт VII байр эзлэв. Манай багийн араас Франц, ОХУ, БНХАУ эрэмбэлэгдлээ. Чиндаогийн гранприд оролцсон 26 орноос 20 нь ямар нэгэн медальтай нутаг буцсан бол долоон улс төрийн дууллаа эгшиглүүлжээ.

Дараагийн гранпри ангиллын тэмцээн ирэх сарын 11-нд Перугийн Лима, 17-нд Мексикийн Гуадалахара хотод болно.

Филиппинд болсон эрэгтэйчүүдийн волейболын дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд Италийн шигшээ баг түрүүллээ. Финалын тоглолтод италичууд Болгарын шигшээг 3:1 (25:21, 25:17, 17:25, 25:10) харьцаагаар хожжээ.

Италийн шигшээ багаас Юрий Романо хамгийн олон оноо (22) авсан тоглогчоор тодорсон бол Болгарын багаас хамгийн олон оноог Александр Николов (23) авчээ.

Тэмцээний хамгийн үнэ цэнтэй тоглогчоор Италийн Алессандро Микьелетто тодорлоо. Харин шилдэг довтлогчоор 150 оноо авсан А.Николов шалгарлаа.

Италийн волейболчид дэлхийн аварга цолыг хоёр дахь удаагаа дараалан хүртлээ. Италийн баг түүхэндээ таван удаа (1990, 1994, 1998, 2022, 2025) ДАШТ-д түрүүлжээ.

2025 оны ДАШТ-ий хүрэл медалийг Польшийн шигшээ баг хүртжээ. Гуравдугаар байрын төлөөх тоглолтод польшууд Чехийн шигшээ багийг 3:1-ийн (25:18, 23:25, 25:22, 25:21) харьцаагаар хожсон байна. Польшийн шигшээ баг ДАШТ-ээс анх удаа хүрэл медаль хүртлээ. Өмнө нь тэд гурван удаа (1974, 2014, 2018) түрүүлж, хоёр удаа (2006, 2022) мөнгөн медаль хүртэж байсан юм.

Японы мэргэжлийн сумо бөхийн есдүгээр сарын Аки башё Токио хотын “Рёогокү Кокүгикан” боллоо.

Энэхүү башёд 75 дахь аварга Оносато 13 даваатай түрүүлж, эзэн хааны цомыг тав дахиа өргөв. Ингэхдээ сүүлийн таван башёгийн гуравт нь түрүүлж байна. 74 дэх аварга Хоошёорюү С.Бямбасүрэн 11 өдөр дараалан давж, хувийн амжилтаа эвдсэн. Гэвч үүний араас хоёр дараалан өвдөг шороодсоноор башёгийн сүүлийн өдөр 12-2 гэсэн амжилтаар ёкозүна Оносатотой барилдав. Энэхүү барилдаанд Хоошёорюү С.Бямбасүрэн ялснаар эзэн хааны цомын эзэн нэмэлт барилдаанаар шийдэгдэхээр болов. Нэмэлт барилдаанд Оносато даагаа нэхэж давснаар карьерынхаа тав, ёкозүна цолтой анхны түрүүгээ авлаа. Харин Хоошёорюү 13 даваатай башёг дуусгав.

Тэгвэл жюүрёо зиндаад дархан аварга Д.Цэрэнтогтохын зээ, улсын гарди Д.Рагчаагийн хүү “Такасаго” дэвжээний бөх Асахакүрюү Р.Жамъянтогтох 13 даваатай түрүүлснээр хоёр башё дараалан хоёр зиндаанд түрүүллээ. Мөн анх удаа мэргэжлийн сумод барилдсан улсын арслан Д.Мөнх-Эрдэнийн хүү “Токицүказэ” дэвжээний бөх Тацүбаяма М.Буянтогтох жонокүчи зиндаанд нэг ч өвдөг шороодолгүй түрүү бөхөөр тодорчээ.

Үүнээс гадна “Нишикидо” дэвжээний бөх Миторюү Б.Төрболд нурууны бэртлийн улмаас зодог тайлахаа зарлав. Аки башёд нийт таван зиндаанд 21 монгол бөх барилдсанаас нэг нь зодог тайлсан бол 11 бөх тавин хувиийн амжилтаа үзүүлсэн бол ес нь чадсангүй. Монгол бөхчүүдийн амжилтыг хүргэе.

Макүүчи

Ёкозүна Хоошёорюү С.Бямбасүрэн 13-2

Сэкивакэ Киришима Б.Лхагвасүрэн 6-9

М-1 Тамаваши Б.Мөнх-Оргил 6-9

М-6 Онокацү Б.Чойжилсүрэн 7-8

М-7 Ошоүма П.Дэлгэрбаяр 9-6

М-11 Роога А.Амарсанаа 7-8

Жюүрёо

Б-2 Чиёошома Г.Мөнхсайхан 9-6

З-7 Тамашохо Э.Энхманлай 4-11

Б-11 Асахакүрюү Р.Жамъянтогтох 13-2

З-13 Кёкүкайюү Ш.Далайбаатар 6-9

Макүшита

Б-7 Миторюү Б.Төрболд /Зодог тайлсан/

З-10 Сэйхакүхо Ө.Дэмиджамц 5-2

Б-14 Котокэнрюү Г.Билгүүн 4-3

З-15 Дэванорюү Т.Тэмүүлэн 6-1

Б-27 Казэноүми Ц.Билгүүн 4-3

З-28 Хокүтэнкай Г.Сүхбат 2-5

З-35 Саданохикари Д.Наранцогт 3-4

З-54 Дайшохо Ч.Шижирбаяр 4-3

Б-57 Тэнросэй С.Лувсангомбо 3-4

Санданмэ

Б-15 Госэйзан Б.Мөнх-Од 4-3

Жонокүчи

З-24 Тацүбаяма М.Буянтогтох 7-0